Ngày 25/9/2021, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành làm việc với cơ quan chức năng các quốc gia ASEAN, EU, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc,… để công nhận lẫn nhau về “hộ chiếu vaccine”, chuẩn bị cho việc tái hòa nhập các hoạt động kinh tế thế giới. Đến nay, hộ chiếu vaccine của Việt Nam đã có thể sử dụng được ở 81 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Hộ chiếu vaccine là chứng nhận tiêm chủng Covid-19 điện tử, do các cơ sở tiêm chủng và Bộ Y tế ký số xác nhận, dựa trên thông tin tiêm chủng Covid-19 của người dân.

Hộ chiếu vaccine được cập nhật trên ứng dụng PC-Covid - Ảnh: Dương Liễu (Nguồn: tuoitre.vn)

Biểu mẫu hộ chiếu vaccine đã được Bộ Y tế ban hành từ tháng 12/2021, với 11 trường thông tin (gồm họ tên, ngày tháng năm sinh, bệnh dịch, số mũi tiêm, ngày tiêm, liều số, sản phẩm vaccine,... Các thông tin được đóng gói dưới dạng mã QR định dạng 2D. Mã QR của hộ chiếu vaccine có thời hạn 12 tháng, kể từ ngày Bộ Y tế ký số xác nhận. Khi mã hết hạn, người dân sẽ được thông báo và tự động khởi tạo mã QR mới để sử dụng. Đây là giải pháp kỹ thuật để đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin.

Hộ chiếu vaccine của Việt Nam sử dụng các tiêu chuẩn do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Liên minh Châu Âu (EU) ban hành, hiện đang được sử dụng tại 62 quốc gia (thời gian tới sẽ có thêm nhiều quốc gia khác sử dụng).

Theo quyết định số 5772/QĐ-BYT ngày 20/12/2021 của Bộ Y tế, quy trình cấp hộ chiếu vaccine bao gồm 3 bước:

• Bước 1: Các cơ sở tiêm chủng rà soát, xác minh, xác thực thông tin người dân tiêm chủng vaccine Covid-19 theo hướng dẫn tại Công văn số 8938/BYT-DP ngày 21/10/2021 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn quy trình xác minh thông tin và tiêm chủng vaccine Covid -19 và Công văn số 9438/BYT-CNTT ngày 5/11/2021 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn Quy trình xác thực thông tin người dân trên Nền tảng Quản lý tiêm chủng Covid -19.
• Bước 2: Các cơ sở tiêm chủng thực hiện ký số dữ liệu tiêm chủng vaccine Covid -19 trên Nền tảng Quản lý tiêm chủng Covid -19. Nền tảng Quản lý tiêm chủng Covid -19 kết nối, chia sẻ dữ liệu tiêm chủng với Hệ thống Quản lý cấp chứng nhận tiêm chủng vaccine Covid -19 đáp ứng theo các quy định về kết nối dữ liệu y tế do Bộ Y tế ban hành.
• Bước 3: Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế thực hiện ký số giấy xác nhận tiêm chủng vaccine phòng Covid -19 tập trung. Chứng nhận được cấp sử dụng định dạng mã QR theo tiêu chuẩn của EU.

Người dân đã tiêm chủng và được cơ sở tiêm chủng cập nhật dữ liệu lên hệ thống, được xác thực đúng thông tin với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sẽ được ký số xác nhận hộ chiếu vaccine (gồm thông tin về loại vaccine đã tiêm, số mũi đã tiêm) mà không phải làm thủ tục gì thêm. Hộ chiếu vaccine sẽ được hiển thị trên ứng dụng Sổ sức khỏe điện tử, PC-Covid hoặc trên trang tra cứu (Bộ Y tế đang thực hiện xây dựng và sẽ công bố trong thời gian tới).

Tiến trình cấp hộ chiếu vaccine điện tử tùy thuộc vào độ “sạch” của dữ liệu tiêm chủng. Theo đại diện Cục Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Cục Y tế (Bộ Công an), đến ngày 30/3/2022, nền tảng quản lý tiêm chủng Covid-19 đã gửi sang Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khoảng 154 triệu mũi tiêm. Trong số này, 113 triệu mũi tiêm đã được xác thực thông tin, còn lại khoảng 41 triệu mũi tiêm xác thực sai thông tin.

Vào giữa tháng 4/2022, để bảo đảm quyền lợi của người dân được cấp giấy chứng nhận đã tiêm vaccine, tiến đến cấp hộ chiếu vaccine điện tử khi tham gia tiêm chủng Covid-19, tại TP.HCM, Sở Y tế đã có văn bản chỉ đạo tất cả các cơ sở y tế trên địa bàn Thành phố khẩn trương triển khai "Chiến dịch làm sạch dữ liệu tiêm chủng và triển khai chữ ký số xác nhận tiêm chủng". Theo đó, tất cả các đơn vị phải triển khai đồng loạt chữ ký số để xác nhận tiêm chủng cho người dân trên Nền tảng Quản lý tiêm chủng Covid-19. Ngoài ra, các dữ liệu tiêm chủng đã có cũng cần được rà soát, làm sạch để cung cấp dữ liệu cấp hộ chiếu vaccine cho người dân theo quy định. Theo hướng dẫn, các đơn vị đã và đang khẩn trương lập danh sách các đối tượng tiêm chủng Covid-19 thường trú trên địa bàn bị sai thông tin tiêm chủng (Bộ Y tế xác định và gửi về) và chuyển tới công an xã/phường, thị trấn để đối chiếu, xác thực, cập nhật, bổ sung thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Ở cấp độ quốc gia, ngày 19/4, Bộ Y tế cũng đã có văn bản gửi các đơn vị trực thuộc ngành y tế các cấp về việc "làm sạch" dữ liệu 41 triệu mũi tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 và triển khai ký xác nhận hộ chiếu vaccine. Đến ngày 27/4/2022, hơn 2,7 triệu người Việt Nam (được xác minh đúng với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư) đã được cấp hộ chiếu vaccine.

Đến đầu tháng 5/2022, mới chỉ có ứng dụng PC-Covid cập nhật tính năng xem hộ chiếu vaccine trên điện thoại thông minh. Để xác định đã được cấp hộ chiếu vaccine hay chưa, sau khi cài đặt ứng dụng này (khai báo đúng các dữ liệu cá nhân), thông tin về hộ chiếu vaccine điện tử của người dùng có thể xem tại mục “Hộ chiếu vaccine” trên ứng dụng.

Trên thế giới hiện đã có nhiều quốc gia áp dụng hộ chiếu vaccine để mở cửa nền kinh tế, đưa các hoạt động kinh tế - xã hội trở lại trạng thái bình thường mới. Tính đến ngày 11/5/2022, Việt Nam đã đạt được thỏa thuận về công nhận hộ chiếu vaccine lẫn nhau với 20 nước (gồm: Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand, Anh, Belarus, Thổ Nhĩ Kỳ, Singapore, Malaysia, Philippines, Campuchia, Ấn Độ, Maldives, Sri Lanka, Palestine, Ai Cập, Iran, Saint Lucia và Cộng hòa Dominica). Ủy ban châu Âu (EC) cũng vừa quyết định công nhận hộ chiếu vaccine của Việt Nam. Theo đó, hộ chiếu vaccine của Việt Nam được 27 nước trong Liên minh châu Âu công nhận. Mã QR của hộ chiếu này sẽ được xác thực kiểm tra trên lãnh thổ của 39 đối tác tham gia hệ thống hộ chiếu vaccine của EU. Như vậy, hộ chiếu vaccine của Việt Nam đã có thể sử dụng được ở 81 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Việc sớm đưa hộ chiếu vaccine vào sử dụng rộng rãi sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc giao thương, đi lại, làm việc của các lao động, chuyên gia, nhà đầu tư và người dân giữa các quốc gia đã công nhận lẫn nhau, góp phần đẩy nhanh quá trình hồi phục các hoạt động kinh tế - xã hội của các nước.

Tuấn Kiệt

--------------------------------------------------------------------------------

Tài liệu tham khảo chính

[1] M.Mai. Quy trình cấp ‘hộ chiếu vaccine’ cho người dân từ ngày 15/4. https://www.vietnamplus.vn/quy-trinh-cap-ho-chieu-vaccine-cho-nguoi-dan-tu-ngay-154/782033.vnp
[2] Trần Tuấn. "Hộ chiếu vaccine" đã có trên PC-Covid, Sổ sức khoẻ điện tử. https://laodong.vn/the-gioi-so/ho-chieu-vaccine-da-co-tren-pc-covid-so-suc-khoe-dien-tu-1035441.ldo
[3] Thái Bình. Hơn 2,7 triệu người Việt đã có hộ chiếu vaccine; Quy trình 'làm sạch' dữ liệu tiêm chủng COVID-19 thế nào? https://suckhoedoisong.vn/hon-27-trieu-nguoi-viet-da-co-ho-chieu-vaccine-quy-trinh-lam-sach-du-lieu-tiem-chung-covid-19-the-nao-169220426223436699.htm
[4] Dương Liễu. Bộ Y tế: Đề nghị xác thực thông tin cấp hộ chiếu vắc xin trước ngày 5-5. https://tuoitre.vn/bo-y-te-de-nghi-xac-thuc-thong-tin-cap-ho-chieu-vac-xin-truoc-ngay-5-5-20220419174403473.htm
[5] Hoàng Tùng. Việt Nam đã đạt thỏa thuận công nhận hộ chiếu vaccine lẫn nhau với 20 nước. https://baochinhphu.vn/viet-nam-da-dat-thoa-thuan-cong-nhan-ho-chieu-vaccine-lan-nhau-voi-20-nuoc-102220512163211039.htm