Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 316/QĐ-TTg về việc triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các hàng hóa, dịch vụ có giá trị nhỏ (Mobile Money). Quyết định (có hiệu lực từ ngày 9/3/2021) sẽ áp dụng trong 2 năm, kể từ thời điểm doanh nghiệp đầu tiên được chấp thuận triển khai thí điểm dịch vụ.

Mobile Money, hiểu đơn giản là dùng tài khoản viễn thông để gửi và nhận tiền trong cùng một mạng. Đây chính là một loại ví điện tử, nhưng không cần liên kết với tài khoản ngân hàng. Xu hướng này đã xuất hiện tại nhiều quốc gia châu Âu từ năm 2000. Ở châu Á, năm 2018 đã có 60 triệu tài khoản mới đăng ký dịch vụ này, với giá trị giao dịch tăng gấp đôi so với năm 2017. Đến cuối năm 2019, đã có khoảng 95 quốc gia và vùng lãnh thổ chấp nhận Mobile Money. Sau hơn 20 năm, thế giới đã có hơn 1 tỷ tài khoản di động đăng ký, giao dịch với khối lượng trung bình khoảng 1,9 tỷ USD mỗi ngày, tốc độ tăng trưởng hằng năm đạt bình quân 20%.

Tại Việt Nam, trong những năm gần đây, thanh toán điện tử đang ngày càng trở nên phổ biến và mang lại nhiều tiện ích cho người dùng. Tuy nhiên, để sử dụng các dịch vụ thanh toán điện tử, người dùng thường phải có tài khoản ngân hàng. Nhưng, chỉ hơn 60% người trưởng thành có thể đáp ứng được điều kiện này. Trong bối cảnh này, với gần 130 triệu thuê bao và độ phủ sóng mạng di động lên tới 99,8% dân số, Mobile Money sẽ giúp phần lớn người dân Việt Nam tiếp cận được với các phương thức thanh toán hiện đại và thuận tiện nhất.

Cơ hội rộng mở cho các nhà mạng với thị trường thanh toán số

VNPT có lợi thế trong cuộc đua triển khai dịch vụ Mobile Money với hơn 1.000 điểm giao dịch khắp cả nước, hơn 10.000 điểm giao dịch của doanh nghiệp đối tác và gần 200.000 điểm kinh doanh dịch vụ cá nhân, hộ gia đình,…sẵn sàng chuyển đổi thành các điểm giao dịch Mobile Money, đáp ứng nhu cầu của khách hàng, ngay cả ở các khu vực vùng sâu, vùng xa.

Đại diện Mobifone cho biết, thời gian qua, doanh nghiệp đã tích cực đầu tư, chuẩn bị mọi mặt cho việc cung cấp dịch vụ Mobile Money. Mobifone sẵn sàng kết nối với các điểm chấp nhận dịch vụ thanh toán và chuẩn bị chặt chẽ các điều kiện về kỹ thuật, công nghệ, chính sách nhằm bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin khách hàng.

Không cần tài khoản ngân hàng, điện thoại thông minh và Internet

Để tiếp cận và sử dụng dịch vụ tài chính số Mobile Money, người dùng chỉ cần có chứng minh nhân dân (căn cước công dân, hộ chiếu) trùng với thông tin đăng ký số thuê bao di động và được định danh, xác thực theo đúng quy định. Các số thuê bao di động này phải có thời gian kích hoạt và sử dụng liên tục trong ít nhất 3 tháng liền kề, tính đến thời điểm đăng ký dịch vụ Mobile Money. Mỗi người dùng chỉ được mở một tài khoản Mobile Money tại mỗi doanh nghiệp cung cấp dịch vụ.

Người dùng có thể nạp, rút tiền mặt trực tiếp tại các điểm giao dịch, từ tài khoản thanh toán tại ngân hàng hoặc từ ví điện tử của khách hàng tại chính doanh nghiệp cung cấp thí điểm dịch vụ. Các tài khoản trong cùng hệ thống có thể chuyển tiền qua lại lẫn nhau với hạn mức giao dịch tối đa là 10 triệu đồng/tháng.

Ưu điểm vượt trội của Mobile Money là không bị giới hạn về không gian và thời gian. Do đó, người dân ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa, miền núi,…sẽ dễ dàng thanh toán tiền điện, nước, thậm chí là cả mua đồ dùng ngoài chợ. Thuận tiện nhất là người dùng chỉ cần thao tác trên điện thoại di động hoặc đến các điểm giao dịch gần nhất để thanh toán. Những người dùng điện thoại phổ thông (hoặc tại những vùng không có Internet) có thể thanh toán thông qua tin nhắn SMS bằng tài khoản Mobile Money của mình. Có nghĩa là, khách hàng Mobile Money có thể thanh toán, chuyển tiền hay thực hiện các giao dịch tiền lẻ hằng ngày một cách tiện lợi, chỉ bằng các thiết bị thông minh hoặc điện thoại 2G, dù không có tài khoản ngân hàng. Về lâu dài, dịch vụ này góp phần làm thay đổi thói quen dùng tiền mặt của người dân.

Không thể phủ nhận những cơ hội mà Mobile Money có thể mang lại cho người dân. Nó góp phần “bình dân hóa” dịch vụ tài chính số, với nhiều tiện ích trong giao dịch, thanh toán trên mọi vùng, miền. Ông Phạm Tiến Dũng (Vụ trưởng Vụ thanh toán, Ngân hàng Nhà nước) cho biết, Mobile Money góp phần phát triển hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, tăng cường việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ tài chính, đặc biệt tại khu vực nông thôn, miền núi, biên giới và hải đảo. Việc triển khai thí điểm dịch vụ Mobile Money sẽ giúp tận dụng được hạ tầng, dữ liệu, mạng lưới viễn thông, giảm các chi phí xã hội để phát triển, mở rộng kênh thanh toán không dùng tiền mặt trên thiết bị di động, mang lại tiện ích cho người sử dụng.

Hà Võ

--------------------------------------------------------------------------------

Tài liệu tham khảo chính

[1] Hương Nguyễn. Mobile Money được Thủ tướng đồng ý cho triển khai thí điểm trong 2 năm. https://laodong.vn/kinh-te/mobile-money-duoc-thu-tuong-dong-y-cho-trien-khai-thi-diem-trong-2-nam-887458.ldo
[2] Hà Trần. Thị trường thanh toán của Việt Nam sẽ ra sao khi Mobile Money 'nhập cuộc'? https://cafebiz.vn/thi-truong-thanh-toan-cua-viet-nam-se-ra-sao-khi-mobile-money-nhap-cuoc-20210107085608493.chn
[3] L.Thanh. Chạy đua cung cấp Mobile-Money. https://tuoitre.vn/chay-dua-cung-cap-mobile-money-20210312084129217.htm