Trong bối cảnh chuyển đổi số đang được thúc đẩy mạnh mẽ trong ngành xây dựng, công nghệ Mô hình thông tin công trình (BIM) ngày càng thu hút sự quan tâm tại Việt Nam. Theo thống kê từ cơ sở dữ liệu các nhiệm vụ khoa học và công nghệ, giai đoạn 2015–2024 ghi nhận 17 nhiệm vụ nghiên cứu có liên quan đến BIM đã triển khai ở nhiều cấp độ khác nhau. Một số kết quả tiêu biểu được trình bày dưới đây.
Các nhiệm vụ nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực Mô hình thông tin công trình (BIM) giai đoạn 2015-2024 được phân loại theo ba nhóm trạng thái, bao gồm: nhiệm vụ đang tiến hành (Đang tiến hành), nhiệm vụ đã có kết quả thực hiện (Kết quả thực hiện) và nhiệm vụ có kết quả được ứng dụng vào thực tiễn (Báo cáo ứng dụng). Theo đó, đã có 17 nhiệm vụ đã được triển khai trong giai đoạn này, bao gồm 15 nhiệm vụ có kết quả thực hiện, 2 nhiệm vụ có kết quả được ứng dụng và 2 nhiệm vụ vẫn đang trong quá trình triển khai.
Tổng quan về số lượng nhiệm vụ theo trạng thái thực hiện, giai đoạn 2015-2024
Về các nhiệm vụ đang triển khai và đã hoàn thành
Xét theo năm kết thúc, giai đoạn 2015-2024 ghi nhận tổng cộng 15 nhiệm vụ nghiên cứu liên quan đến BIM đã hoàn thành và có kết quả thực hiện. Trong đó, giai đoạn 2015-2021 ghi nhận số lượng nhiệm vụ hoàn thành còn khá khiêm tốn, chỉ có từ 1 đến 3 nhiệm vụ. Từ năm 2022 trở đi, hoạt động nghiên cứu trong lĩnh vực này bắt đầu có sự chuyển biến tích cực, hai năm gần nhất (2023 và 2024) đều ghi nhận mốc 3 nhiệm vụ được hoàn thành. Ngoài ra, năm 2022 cũng là thời điểm ghi nhận 2 nhiệm vụ được bắt đầu thực hiện và hiện vẫn đang trong quá trình triển khai. Điều này cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với BIM trong bối cảnh ngành xây dựng đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý, vận hành công trình.
Tổng quan về số lượng nhiệm vụ đã hoàn thành và đang tiến hành, giai đoạn 2015-2024
Xét theo cấp quản lý nhiệm vụ, các nhiệm vụ được triển khai ở ba cấp chính là cấp Quốc gia, cấp Bộ và cấp Tỉnh/Thành phố. Trong đó, cấp Bộ chiếm tỷ trọng lớn nhất với 8 nhiệm vụ (chiếm khoảng 47%) chủ yếu là Bộ Xây dựng và các viện trực thuộc thực hiện. Cấp Tỉnh/Thành phố có 7 nhiệm vụ, phần lớn tập trung tại Hà Nội, TP.HCM và một số địa phương có nhu cầu ứng dụng BIM trong hạ tầng đô thị. Cấp quốc gia có 2 nhiệm vụ, thể hiện định hướng dài hạn trong chiến lược số hóa ngành xây dựng.
Tổng quan về số lượng nhiệm vụ theo cấp quản lý nhiệm vụ, giai đoạn 2012-2022
Xét theo lĩnh vực nghiên cứu, phần lớn nhiệm vụ liên quan đến BIM thuộc nhóm Khoa học kỹ thuật và công nghệ, trong đó Kỹ thuật xây dựng (thuộc nhóm Kỹ thuật dân dụng) chiếm nhiều nhất với 9 nhiệm vụ. Nhóm Khoa học tự nhiên cũng có sự tham gia với 5 nhiệm vụ, chủ yếu tập trung vào ứng dụng BIM trong quản lý vận hành công trình hạ tầng, công trình công cộng và phát triển bền vững.
Tổng quan về số lượng nhiệm vụ theo lĩnh vực nghiên cứu, giai đoạn 2015-2024
Về các nhiệm vụ đã có báo cáo ứng dụng kết quả
Trong tổng số 17 nhiệm vụ đã hoàn thành và có kết quả thực hiện, có 2 nhiệm vụ có báo cáo ứng dụng kết quả, cho thấy bước đầu chuyển giao từ nghiên cứu sang thực tiễn, góp phần thúc đẩy việc áp dụng BIM trong thiết kế công trình xanh và xây dựng tiêu chuẩn thông tin phục vụ quản lý đô thị.
Bảng 1. Nhiệm vụ KH&CN về Mô hình thông tin công trình (BIM) có báo cáo ứng dụng
| STT | Tên nhiệm vụ KH&CN | Cấp quản lý | Thời gian thực hiện | Cơ quan chủ trì |
| 1 | Nghiên cứu ứng dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trong thiết kế đánh giá công trình xanh theo hướng phát triển bền vững | Quốc gia | 2016-2019 | Trường Đại học Xây dựng |
| 2 | Nghiên cứu xây dựng danh mục phân loại bộ phận công trình và chỉ dẫn yêu cầu thông tin đối với bộ phận công trình phục vụ áp dụng BIM cho công trình xây dựng dân dụng hạ tầng kỹ thuật đô thị | Bộ | 2019-2020 | Viện Kinh Tế Xây Dựng |
Số liệu thống kê cho thấy, các nhiệm vụ nghiên cứu liên quan đến mô hình thông tin công trình (BIM) tại Việt Nam đã có sự phát triển rõ nét về số lượng trong khoảng 10 năm qua, đặc biệt từ sau năm 2022. Phần lớn nhiệm vụ thuộc cấp Bộ và cấp Tỉnh/Thành phố, phản ánh sự chủ động của các đơn vị chuyên ngành. Nội dung nghiên cứu chủ yếu tập trung vào lĩnh vực kỹ thuật xây dựng, trong khi các khía cạnh về công nghệ thông tin liên quan đến BIM vẫn chưa được khai thác nhiều. Đa số nhiệm vụ đã hoàn thành, tuy nhiên số lượng nhiệm vụ mới đang triển khai còn khiêm tốn, cần được đẩy manh hơn trong thời gian tới.
Kim Nhung
----------------------------------------
Tài liệu tham khảo:
[1] Cơ sở dữ liệu nhiệm vụ khoa học và công nghệ của Bộ Khoa học và Công nghệ https://sti.vista.gov.vn/, ngày tải 09/07/2025.
[2] Phân loại lĩnh vực khoa học. https://b.vjst.vn/index.php/ban_b/phan-loai-linh-vuc-khoa-hoc.
[3] Thư viện Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ TP.HCM https://thongtin.cesti.gov.vn/, tham khảo ngày 09/07/2025.
[4] Minh Thư. Mô hình thông tin công trình (BIM): Cuộc cách mạng trong ngành xây dựng. https://thongke.cesti.gov.vn/an-pham-thong-ke/thong-tin-chuyen-de-khoa-hoc-cong-nghe-va-doi-moi-sang-tao/1432-mo-hinh-thong-tin-cong-trinh-bim-cuoc-cach-mang-trong-nganh-xay-dung